Beoordeling van het buikprofiel (API)
Bij het observeren van individueel gemarkeerde vogels (of het nu gaat om een gezenderde zwaan of alleen een vogel met een kleurring) is het waardevol om een gestandaardiseerde inschatting van de vetreserves te maken, omdat deze een weerspiegeling zijn van de conditie van het dier. Een groot deel van de vetreserves wordt opgeslagen als buikvet in de onderbuik (abdomen) van de vogel. De hoeveelheid opgeslagen vet kan in het veld visueel worden ingeschat aan de hand van het profiel van het abdomen. Dit wordt vastgelegd als de Abdomenprofielindex (API; soms ook conditie- of vetindex genoemd). Deze methode werd oorspronkelijk ontwikkeld voor ganzen (Owen 1981) en later toegepast op de Kleine Zwaan (Bowler 1994).
© L. Vergin/H.-J. Augst
...hoe werkt dat?
De verschillende buikprofielen zijn verdeeld in zes categorieën (tussenstappen in halve waarden zijn mogelijk). De afbeeldingen en bijbehorende beschrijvingen dienen als referentie om de Abdomenprofielindex (API) te bepalen.
Het is aan te raden om de vogel voldoende lang in het veld te observeren, idealiter wanneer hij zijwaarts naar de waarnemer gericht is en zich in een ontspannen houding bevindt (niet in een gespannen waakstand).
Als de vogel ook af en toe van voren of van achteren te zien is, kan men beter beoordelen of de profielvorm werkelijk de variatie in vetreserves weergeeft (en niet bijvoorbeeld een losse huidplooi, wat soms voorkomt).
Het kan bovendien nuttig zijn om de profielvormen zelf schetsmatig vast te leggen.
Bijbehorende sjablonen om af te drukken en mee te nemen zijn hieronder te downloaden.
© NABU/F. Mohrwinkel; Fotos: L. Vergin (1,5/2,5/5), Bart van Lith/NIOO-KNAW (2/3/3,5/4), H.-J. Augst (4,5)
Downloads
Overzicht van de API-niveaus (DUITSE versie) voor gebruik in het veld. De omgetekende silhouetten zijn grotendeels gebaseerd op Bowler 1994, maar aangepast aan door ons daadwerkelijk waargenomen profielvormen.
Overview of the API levels “to go” (ENGLISH). The redrawing of the silhouettes largely follows Bowler 1994, but is adapted to the shapes of profile lines that we have actually observed.
Werkblad voor veldwaarnemingen zonder vooraf getekend buikprofiel, zodat u dit zelf kunt invullen.
- Bowler, J.M. (1994) The condition of Bewick`s Swans Cygnus columbianus bewickii in winter as assessed by their abdominal profiles. Ardea 82: 241-248.
Owen, M. (1981) Abdominal profile – a condition index for wild geese in the field. Journal of Wildlife Management 45: 227-230.